In the Lemko research tradition (including diverse forms of study about Lemkoness, such as ethnographic research, artifact catalogues and reportages), the Lemkos have been often seen as a monolithic concept which belongs in the past and finishes with the Vistula Operation.
We invite you to visit the website Poland’s Linguistic Heritage, a project developed by dr Tomasz Wicherwkiewicz from the University of Adam Mickiewicz in Poznań. The website contains documentation database of endangered language varieties spoken on the territory of Poland, including extensive information on the Lemko language.
A dictionary of Lemko verbs from the village of Szczawnik.
Kilka słowackich paraleli do leksyki północnołemkowskiej
Interviews with native users of Lemko regarding their stances vis-a-vis the intergenerational language transfer.
Allocating identity: the Łemko becoming in Galicia
Jest to jedno z najdziwniejszych pytań, jakie może usłyszeć osoba pochodzenia łemkowskiego, czująca się Łemkinią, wychowana w tradycji łemkowskiej. Bo czy ktoś pyta Polaka (Niemca, Francuza, itp.) dlaczego rozmawia z dzieckiem w swym ojczystym języku? Owszem, widzę duży problem wtedy, gdy Łemkowie nie rozmawiają ze swoimi dziećmi (wnukami) po łemkowsku i to właśnie wobec nich sformułowałabym pytanie – dlaczego nie rozmawiają?
To pytanie może wydawać się nieco dziwne, jeśli dotyczy języka, który ma „armię i flotę”. Jednym z zasadniczych działań takiej „armii” instytucjonalno-intelektualnej jest utworzenie obowiązującej normy scalającej różne grupy kulturowo-etniczne, zobowiązane do jej używania jako wyłącznie poprawnej, w jeden naród.
Co zawierają w sobie te dwa pojęcia w przypadku języka łemkowskiego? To zależy od tego, do jakiego okresu historycznego się odniesiemy. Jeśli mówimy o współczesności, bo ona raczej generuje to zestawienie pojęć, to mamy do czynienia z całkiem odmiennym układem, niż w sytuacji cywilizacyjnie starszej o 70 czy 100 lat.
Język łemkowski jest etnolektem wspólnoty, która określona została w I połowie XIX w. przez etnografów mianem Łemków i uznana ze względu na specyficzne cechy kulturowe i językowe za odrębną grupę etnograficzną. Przynależność do chrześcijaństwa wschodniego włączała Łemków w krąg kultur ruskich, co określiło kierunek rozwoju tożsamości i cech kulturowych, w tym językowych, tej grupy.