Języki mniejszościowe są językami ojczystymi dla społeczności mniejszościowych i wyznaczają odrębną od wskazanych powyżej rzeczywistość socjolingwistyczną, świadomościową, dydaktyczno-metodologiczną, badawczą. Wywołało to konieczność zgromadzenia zespołu specjalistów zajmujących się językami mniejszościowymi w Polsce wchodzących w skład grupy roboczej ds. etnofilologii przy Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Grupa ta na podstawie doświadczenia, założeń teoretycznych i wytycznych w zakresie praw językowych w Polsce wypracowała koncepcję etnofilologii jako odrębnego kierunku studiów.

W założeniu tego kierunku jest kształcenie specjalistów w zakresie wszystkich sfer funkcjonalnych, jakie mogą być rozwijane przez języki mniejszościowe oraz prowadzenie badań filologicznych i działań rewitalizacyjnych w obszarze tych języków. Ma być on rozwijany w systemie regularnych trójstopniowych studiów akademickich z dodatkowymi możliwościami studiów podyplomowych, czy zaocznych. Ma stanowić taki system organizacyjno-programowy, który uwzględniałby specyfikę i różnice socjolingwistyczne w odniesieniu do wszystkich języków mniejszościowych i regionalnych w Polsce.

Proponowane założenia programowe dla etnofilologii wyodrębniają dwa bloki przedmiotów, z których pierwszy byłby ogólny, wspólny dla wszystkich mniejszości i realizowałby założenia Minority Studies z jednej strony, oraz program ogólnofilologiczny z drugiej. Ten blok realizowany byłby interdyscyplinarnie, a w praktyce nawet jako program międzyuczelniany, gdyż, co oczywiste, poszczególne etnofilologie funkcjonowałyby na różnych uczelniach w Polsce. Drugi blok odnosiłby się już do konkretnych języków i kultur mniejszościowych. Zawierałby zatem naukę języka, literatury, kultury, historii danej mniejszości i stanowiłby bazę filologiczną dla różnych specjalizacji – nauczycielskiej, dziennikarskiej, kulturoznawczej, socjologiczno-administracyjnej. Program studiów zawierałby też różne praktyki pozwalające na bezpośredni kontakt ze środowiskami mniejszościowymi, w tym praktyki specjalizacyjne – pedagogiczne, kulturoznawcze, językoznawcze, dziennikarskie, administracyjne.

Zakłada się, że studia te zainteresują przed wszystkim młodzież wywodzącą się ze środowisk mniejszościowych (dla której przy przyjmowaniu powinny istnieć jakieś kryteria preferencyjne, uznające ich kompetencje językowo-kulturowe), ale też otwarte będą na kandydatów spoza tych środowisk. Absolwenci kierunku wykazują się kompetencjami uprawniającymi ich do podjęcia zawodu: nauczyciela języka mniejszościowego lub regionalnego jako rodzimego; specjalisty ds. mniejszości w administracji samorządowej, zwłaszcza tam gdzie występuje język pomocniczy; specjalisty ds. mniejszości w instytucjach rządowych i pozarządowych; programatora i animatora kultury mniejszości, specjalisty ds. mediów mniejszościowych, doradcy, koordynatora projektów dot. Mniejszości, pracownika socjalnego w środowiskach mniejszościowych.

Etnofilologia jest kierunkiem akademickim niezbędnym w systemie studiów wyższych. Jest ona niezbędna nie tylko dla tych mniejszości, których języki nie rozwijają się jako języki urzędowe w innych krajach i nie są nauczane w ramach filologii obcych w Polsce (mowa o językach mniejszości etnicznych i regionalnych). Jest ona konieczna także dla języków mniejszości narodowych, gdyż zarówno języki, jak i kultury, literatury, historie mniejszości są różne od tych, z jakimi utożsamiają się one narodowo, rozwijanych w systemach instytucjonalnych państw zewnętrznych. Dlatego szczególna waga kładziona powinna być na zagadnienia związane ze specyfiką funkcjonowania języków i kultur mniejszościowych, procesami asymilacyjnymi i strategiami rewitalizacyjnymi.

Utworzenie tego kierunku wynika ze zobowiązań Państwa Polskiego przyjętych wraz z ratyfikowaniem Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych i jest warunkiem niezbędnym dla realizacji praw mniejszościowych w Polsce.